Bij een Due Diligence check in ‘de boeken’ wordt er onderzoek gedaan naar de volledige bedrijfsstructuur van een relatie, haar bedrijfsactiviteiten, het bestuur en uiteindelijk de belanghebbende(n).
Due Diligence betekent letterlijk vertaald ‘verschuldigde zaken’. Het woord zegt het al. Wie bij een overname of fusie een ploegje accountants en juristen op bezoek krijgt, kan erop rekenen dat ze er alles aan zullen doen hun opdrachtgever voor onaangename verrassingen te behoeden. Het is hun taak om uit te zoeken of er na overname geen lijken uit de kast komen.
Maar ook een grondig digitaal rechercheonderzoek is essentieel als men op het punt staat een belangrijke investeringsbeslissing te nemen of een bedrijf of activiteit wenst te acquirerenw.
Recent kregen wij als bureau een specifieke opdracht. De opdrachtgever was voornemens een bedrijf over te nemen en vroeg ons een Digital Due Diligence onderzoek te verrichten naar dit bedrijf en met name de directeur/eigenaar. Saillant gegeven: Het papieren Due Diligence onderzoek had geen relevante bijzonderheden opgeleverd.
Na een social media check met onze eigen softwaretool troffen we diverse relevante internet profielen aan. Via een van deze profielen werd duidelijk dat er in 2015 nog reclame werd gemaakt voor de verhuur van drie chalets in Oostenrijk. In 2016 werden dergelijke uitingen nergens meer aangetroffen. Nader onderzoek wees uit dat er door de plaatselijke autoriteiten beslag op de drie chalets was gelegd. Deze beslaglegging was een gevolg van een belastingschuld van een tot dan toe onbekende GmbH.
Verder onderzoek met behulp van een juridisch bureau in Oostenrijk wees uit dat deze GmbH (op papier) eigendom was van de echtgenote van de directeur van het bedrijf waar het onderzoek op gericht was. Deze grote schuld in het buitenland wierp een ander licht op de werk- en handelswijze van de huidige directeur, ook omdat er een kans zou kunnen bestaan dat een verder beslag in Nederland tot de mogelijkheden zou kunnen horen.
Het ‘boekenonderzoek’ wordt steeds belangrijker bij overnames. Een online zoektocht naar eventuele onaangename erfenissen is als aanvulling dan ook niet langer een optie maar een must. Ook in het kader van het cliëntenonderzoek voor de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) komt u met deze werkwijze meer te weten over met wie u zakendoet. Voor de Wwft bent u verplicht een (online) onderzoek te doen voordat u een verkooptransactie of bemiddelingsopdracht uitvoert of voordat u een zakelijke overeenkomst met een cliënt sluit en diensten levert.
Het onderzoeken of opsporen door middel van internet en sociale media is echter meer dan wat ‘googlen’. Het zoeken naar bruikbare gegevens in openbare bronnen op het internet en deze ook kundig verifiëren (met bronverificatie) is een vak dat kennis en training vergt. Wereldwijd gebruikt men voor een dergelijk internet onderzoek nu vaak de afkorting OSINT.
De afkorting OSINT staat voor Open Source Intelligence en omvat de methodiek om informatie en inlichtingen in beschikbare open bronnen en semi open bronnen te herkennen en deze op een forensische wijze vast te leggen. Bij een dergelijk onderzoek maken we tevens gebruik van een softwareapplicatie die helpt om de relaties tussen personen, bedrijven, websites, netwerken en social media accounts overzichtelijk te visualiseren voor de opdrachtgever.
Wilfred van Roij
Directeur Digitale Opsporing B.V.
